حقوق گام به گام شماره 97
نقش شرکت های بيمه در تأمين خسـارات رانندگي
تاریخ انتشار
شنبه ۷ مهر ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۳۶
در حال حاضر کليه دارندگان وسايل نقليه موتوري زميني و انواع يدک و تريلر متصل به آنها و قطارهاي راه آهن قانوناً مسئول جبران خسارت بدني و مالي هستند که در اثر حوادث وسايل مزبور و يا محمولات آن ها به اشخاص ثالث وارد ميشود، و قانوناً موظف هستند مسئوليت شان را از اين حيث نزد يکي از مؤسسات بيمه داخل کشور بيمه کنند. چنان چه بيمه گذار وسيله نقليه اش را کمتر از ميزان خسارت وارده بيمه کرده باشد بدواً از محل بيمه نامه و سپس از مسئول حادثه بازيافت ميشود.
پرسش: اگر مالک اتومبيلي که بيمه نشده يا بيمه کامل ندارد آن را در اختيار شخصي قرار دهد که فاقد گواهي نامه رانندگي است آيا داراي مسئوليت است؟
پاسخ : در فرض پرسش مالک اتومبيل که با علم و اطلاع اتومبيل را در اختيار فردي که فاقد گواهي نامه است قرار داده در حد معاونت در جرم رانندگي بدون پروانه، مسئوليت کيفري دارد و لیکن اولياي دم در هر صورت مي توانند ديه را از راننده مقصر در حادثه دريافت کنند، حتی اگر فاقد بیمه کامل باشد.
پرسش: چنان چه مالک اتومبيل آن کمتر از نرخ ديه کامل بيمه کند و راننده اتومبيل هنگام تصادف شخص ديگري باشد آيا مالک مسئول پرداخت مازاد است؟
پاسخ: راننده وسيله نقليه که در بروز حادثه مقصر مي باشد مسئول پرداخت کليه خسارات و ديه و تحمل مجازات قانوني است.
پرسش: اگر اتومبيل کمتر از ديه کامل بيمه شده باشد و زيان ديده براي مطالبه ديه به مقداري که بيمه شده به شرکت بيمه رجوع کند آيا ديگر حق مراجعه به بيمهگذار را براي دريافت مازاد ندارد؟
پاسخ: بر اساس مقررات جاري پس از دريافت خسارات بدني و مالي از بيمهگر چون تمام خسارات به زيانديده پرداخت ميشود، ديگر جايي براي مراجعه وجود نخواهد داشت. امّا بيمهگر يا صندوق تأمين خسارات بدني (حسب مورد) ميتوانند به قائم مقامي مقصر حادثه، ما بهالتفاوت خسارات پرداختي را از بيمهگذار بازيافت نمايند.
پرسش: در صورت نوسان قيمت ديه در بازار آيا شرکت بيمه مسئوليت دارد؟
پاسخ: در خسارت بدني، قرارداد بيمه مابين بيمهگر و بيمهگذار بر اساس يک ديه مرد مسلمان در ماههاي حرام بسته ميشود، و در فروضي مانند کسري بيمه توسط شرکتهاي توليد خودرو، در هر صورت بيمهگر مکلف به پرداخت ديه کامل ميباشد و ليکن متعاقباً ميتواند به بيمهگذار مراجعه و از وي دريافت نمايد.
پرسش: آيا نقل و انتقال اتومبيل تأثيري در مسئوليت شرکت بيمه گر دارد؟
پاسخ: از تاريخ انتقال وسيله نقليه کليه تعهدات ناشي از قرارداد بيمه به انتقال گيرنده اتومبيل منتقل مي شود و ليکن کليه تخفيفاتي که به واسطه نداشتن حوادث منجر به خسارت در قرارداد بيمه موضوع اين قانون اعمال شده است، متعلق به انتقالدهنده است.
پرسش: بعضي ازشرکت هاي خودروساز هنگام تحويل اتومبيل به خريدار آن را کمتر از ديه کامل بيمه مي کنند، آيا در صورت بروز حادثه مسئوليت دارند؟
پاسخ: در حال حاضر حسب مقررات جاري، زيانديده (شخص ثالث) استحقاق دريافت کامل ديه را بر اساس نرخ سالانه دارد که بدون هيچگونه شرط و تضميني توسط بيمهگر پرداخت ميشود. ليکن مابهالتفاوت آن متعاقباً از بيمهگذار (اعم از مالک يا راننده) اخذ ميگردد.
بسته آموزش اول
تفاوت شرکت های مدنی و تجاری:
الف:
1) هدف شركت تجاري اقتصادي است در جهت رسيدن به سود بيشتر.
2) هدف شركت مدني هميشه اقتصادي نمي باشد.
ب :
1) در شركت مدني شراكت به صورت مدني پايه دار نيست يعني هميشگي نيست و هر يك از اين مالكين مشاعي مي توانند به شراكت خودشان شخصاً و بدون رضايت ديگر پايان بدهند.
2) در شركت هاي تجاري شراكت به صورت پايه دار بوده و خروج از شراكت تابع قوانين و مقررات خاصي است.
ج :
1) در شركت هاي مدني كه حالت اشاعه اي وجود دارد انجام هر عملي نياز به رضايت شركاي ديگر دارد.
2) شركت هاي تجاري چون شخصيت حقوقي پيدا كرده اند استقلال عملي در اين شركت ها وجود دارد شركت به نمايندگي از اعضاء فعاليتهاي حقوقي انجام مي دهد و تصميمات شركت در اكثر موارد با رأي اكثريت اتخاذ مي شود.
بسته آموزشی دوم
مفهوم اعتبار اسنادی
هنگامی که خریدار و فروشنده در دو کشور مختلف اقامت دارند و فروشنده نمیخواهد کالاهای مورد معامله پیش از پرداخت بها در اختیار خریدار قرار گیرد و خریدار نیز میخواهد پیش از تحویل کالاها، پرداختی را انجام ندهد از روش گشایش اعتبار اسنادی کمک گرفته می شود. در واقع اعتبار اسنادی تعهدی از بانک است که به خریدار و فروشنده داده میشود و تعهد میگردد که میزان پرداختی خریدار به فروشنده به موقع و با مبلغ صحیح به دست فروشنده خواهد رسید.
به دلیل ماهیت معاملات بینالمللی که شامل عواملی همچون مسافت و تفاوت قوانین کشورها و ...، اعتبارات اسنادی یک جنبه بسیار مهم در تجارت بینالمللی شده است. همچنین بانک به نیابت از خریدار که نگهدارنده اعتبارات اسنادی است تا زمان دریافت تائیدیه که کالاها خریداری و حمل شدهاند، وجه را پرداخت نخواهد کرد.
برخی از انواع رایج اعتبار اسنادی
الف) اعتبار اسنادی نسیه یا مدتدار (یوزانس) اعتباری است که وجه اعتبار بلافاصله پس از ارائه اسناد از سوی ذینفع، پرداخت نمیشود بلکه پرداخت وجه آن، بعد از مدت تعیین شده صورت میگیرد. در واقع فروشنده به خریدار مهلت میدهد که بهای کالا را پس از دریافت و فروش آن بپردازد. معامله یوزانس معمولا در کشورهایی انجام میگیرد که کمبود ارز دارند.
ب) اعتبار اسنادی دیداری اعتباری است که طبق آن بانک ابلاغ کننده پس از رؤیت اسناد حمل ارائه شده از طرف ذینفع (فروشنده)، در صورت رعایت تمامی شریط اعتبار از سوی وی، بلافاصله وجه آن را پرداخت میکند.
نحوه شکل گیری اعتبارات اسنادی
1- قراردادی میان خریدار و فروشنده منعقد می گردد و بر اساس آن سندی بنام پیش فاکتور از طرف فروشنده برای خریدار صادر می گردد. یکی از پارامترهایی که در قرارداد مطرح می گردد شیوه پرداخت و تسویه می باشد که معمولاً به روش اعتبارات اسنادی توافق می گردد.
2- خریدار با توجه به مقررات صادرات و واردات کشور اقدام به اخذ مجوز واردات و ثبت سفارش می نماید.
3- بر اساس مقررات کشور که بیمه در داخل و به ریال انجام می شود، خریدار بیمه نامه مربوطه را از یکی از شرکتهای بیمه اخذ می نماید.
4- مراحل و تشریفات تخصیص ارز را در بانک مرکزی ایران طی می نماید.
5- خریدار فرم تقاضای گشایش اعتبار بانک معینی را تکمیل و به همراه بیمه نامه و پیش فاکتور و ثبت سفارش به بانک مربوطه جهت اعتبار مراجعه می نماید.
6- خریدار نسبت به تامین ریال و در صورت تجویز نسبت به تامین پیش پرداخت و وثایق لازم در بانک اقدام می نماید.
7- بانک بر اساس درخواست خریدار و با رعایت تشریفات قانونی نسبت به گشایش اعتبار که معمولا به روش تمام تلکس صورت می پذیرد به نفع فروشنده خارجی اقدام می نماید.
8- با پذیرش اعتبار توسط فروشنده یک اعتبار اسنادی شکل گرفته است.
9- فروشنده بر اساس شرایط اعتبار و قرارداد نسبت به تهیه یا تولید کالا اقدام می نماید.
10- فروشنده نسبت به تهیه اسناد مورد لزوم که در اعتبار ذکر گردیده مانند بارنامه، سیاهه تجاری، گواهی مبدا و ... اقدام می نماید.
11- پس از حمل کالا اسناد فوق را در مهلت مقرر در اعتبار تسلیم بانک کارگزار می نماید.
12- بانک کارگزار اسناد را با شرایط اعتبار مطابقت داده و در صورت مطابقت نسبت به پرداخت اعتبار به فروشنده اقدام میکند. در اعتبارات مدت دار، در موعد معین پرداخت صورت میپذیرد.
13- بانک کارگزار اسناد را جهت بانک گشایش کننده ارسال می نماید.
14- بانک گشایش کننده اسناد را پس از تسویه حساب با خریدار از طریق ظهرنویسی جهت ترخیص کالا از گمرک در اختیار خریدار قرار می دهد.
15- خریدار مطابق قوانین گمرکی و به همراه اسناد به گمرک مراجعه و کالای خود را ترخیص می نماید.
16- پروانه سبز گمرکی صادره از سوی گمرک توسط خریدار به بانک تسلیم و تعهد ارزی تسویه می گردد.
چکیده پشت جلد: با توجه به اينکه در عمل مؤسسات بيمه در قالب شرکت هاي تجاري تأسيس و نمايندگان آن ها نيز به صورت عامليت به ارائه خدمات بيمه ميپردازند و اين گونه معاملات، از نظر قانون تجارت عمليات تجاري محسوب مي شوند، لذا در اين بروشور موضوع بيمه مسئوليت دارندگان وسائل نقليه اعم از اشخاص حقيقي و حقوقي و نیز چگونگی اخذ خسارت از شرکت های بیمه گر، به بحث گذاشته شده است.
پرسش: اگر مالک اتومبيلي که بيمه نشده يا بيمه کامل ندارد آن را در اختيار شخصي قرار دهد که فاقد گواهي نامه رانندگي است آيا داراي مسئوليت است؟
پاسخ : در فرض پرسش مالک اتومبيل که با علم و اطلاع اتومبيل را در اختيار فردي که فاقد گواهي نامه است قرار داده در حد معاونت در جرم رانندگي بدون پروانه، مسئوليت کيفري دارد و لیکن اولياي دم در هر صورت مي توانند ديه را از راننده مقصر در حادثه دريافت کنند، حتی اگر فاقد بیمه کامل باشد.
پرسش: چنان چه مالک اتومبيل آن کمتر از نرخ ديه کامل بيمه کند و راننده اتومبيل هنگام تصادف شخص ديگري باشد آيا مالک مسئول پرداخت مازاد است؟
پاسخ: راننده وسيله نقليه که در بروز حادثه مقصر مي باشد مسئول پرداخت کليه خسارات و ديه و تحمل مجازات قانوني است.
پرسش: اگر اتومبيل کمتر از ديه کامل بيمه شده باشد و زيان ديده براي مطالبه ديه به مقداري که بيمه شده به شرکت بيمه رجوع کند آيا ديگر حق مراجعه به بيمهگذار را براي دريافت مازاد ندارد؟
پاسخ: بر اساس مقررات جاري پس از دريافت خسارات بدني و مالي از بيمهگر چون تمام خسارات به زيانديده پرداخت ميشود، ديگر جايي براي مراجعه وجود نخواهد داشت. امّا بيمهگر يا صندوق تأمين خسارات بدني (حسب مورد) ميتوانند به قائم مقامي مقصر حادثه، ما بهالتفاوت خسارات پرداختي را از بيمهگذار بازيافت نمايند.
پرسش: در صورت نوسان قيمت ديه در بازار آيا شرکت بيمه مسئوليت دارد؟
پاسخ: در خسارت بدني، قرارداد بيمه مابين بيمهگر و بيمهگذار بر اساس يک ديه مرد مسلمان در ماههاي حرام بسته ميشود، و در فروضي مانند کسري بيمه توسط شرکتهاي توليد خودرو، در هر صورت بيمهگر مکلف به پرداخت ديه کامل ميباشد و ليکن متعاقباً ميتواند به بيمهگذار مراجعه و از وي دريافت نمايد.
پرسش: آيا نقل و انتقال اتومبيل تأثيري در مسئوليت شرکت بيمه گر دارد؟
پاسخ: از تاريخ انتقال وسيله نقليه کليه تعهدات ناشي از قرارداد بيمه به انتقال گيرنده اتومبيل منتقل مي شود و ليکن کليه تخفيفاتي که به واسطه نداشتن حوادث منجر به خسارت در قرارداد بيمه موضوع اين قانون اعمال شده است، متعلق به انتقالدهنده است.
پرسش: بعضي ازشرکت هاي خودروساز هنگام تحويل اتومبيل به خريدار آن را کمتر از ديه کامل بيمه مي کنند، آيا در صورت بروز حادثه مسئوليت دارند؟
پاسخ: در حال حاضر حسب مقررات جاري، زيانديده (شخص ثالث) استحقاق دريافت کامل ديه را بر اساس نرخ سالانه دارد که بدون هيچگونه شرط و تضميني توسط بيمهگر پرداخت ميشود. ليکن مابهالتفاوت آن متعاقباً از بيمهگذار (اعم از مالک يا راننده) اخذ ميگردد.
بسته آموزش اول
تفاوت شرکت های مدنی و تجاری:
الف:
1) هدف شركت تجاري اقتصادي است در جهت رسيدن به سود بيشتر.
2) هدف شركت مدني هميشه اقتصادي نمي باشد.
ب :
1) در شركت مدني شراكت به صورت مدني پايه دار نيست يعني هميشگي نيست و هر يك از اين مالكين مشاعي مي توانند به شراكت خودشان شخصاً و بدون رضايت ديگر پايان بدهند.
2) در شركت هاي تجاري شراكت به صورت پايه دار بوده و خروج از شراكت تابع قوانين و مقررات خاصي است.
ج :
1) در شركت هاي مدني كه حالت اشاعه اي وجود دارد انجام هر عملي نياز به رضايت شركاي ديگر دارد.
2) شركت هاي تجاري چون شخصيت حقوقي پيدا كرده اند استقلال عملي در اين شركت ها وجود دارد شركت به نمايندگي از اعضاء فعاليتهاي حقوقي انجام مي دهد و تصميمات شركت در اكثر موارد با رأي اكثريت اتخاذ مي شود.
بسته آموزشی دوم
مفهوم اعتبار اسنادی
هنگامی که خریدار و فروشنده در دو کشور مختلف اقامت دارند و فروشنده نمیخواهد کالاهای مورد معامله پیش از پرداخت بها در اختیار خریدار قرار گیرد و خریدار نیز میخواهد پیش از تحویل کالاها، پرداختی را انجام ندهد از روش گشایش اعتبار اسنادی کمک گرفته می شود. در واقع اعتبار اسنادی تعهدی از بانک است که به خریدار و فروشنده داده میشود و تعهد میگردد که میزان پرداختی خریدار به فروشنده به موقع و با مبلغ صحیح به دست فروشنده خواهد رسید.
به دلیل ماهیت معاملات بینالمللی که شامل عواملی همچون مسافت و تفاوت قوانین کشورها و ...، اعتبارات اسنادی یک جنبه بسیار مهم در تجارت بینالمللی شده است. همچنین بانک به نیابت از خریدار که نگهدارنده اعتبارات اسنادی است تا زمان دریافت تائیدیه که کالاها خریداری و حمل شدهاند، وجه را پرداخت نخواهد کرد.
برخی از انواع رایج اعتبار اسنادی
الف) اعتبار اسنادی نسیه یا مدتدار (یوزانس) اعتباری است که وجه اعتبار بلافاصله پس از ارائه اسناد از سوی ذینفع، پرداخت نمیشود بلکه پرداخت وجه آن، بعد از مدت تعیین شده صورت میگیرد. در واقع فروشنده به خریدار مهلت میدهد که بهای کالا را پس از دریافت و فروش آن بپردازد. معامله یوزانس معمولا در کشورهایی انجام میگیرد که کمبود ارز دارند.
ب) اعتبار اسنادی دیداری اعتباری است که طبق آن بانک ابلاغ کننده پس از رؤیت اسناد حمل ارائه شده از طرف ذینفع (فروشنده)، در صورت رعایت تمامی شریط اعتبار از سوی وی، بلافاصله وجه آن را پرداخت میکند.
نحوه شکل گیری اعتبارات اسنادی
1- قراردادی میان خریدار و فروشنده منعقد می گردد و بر اساس آن سندی بنام پیش فاکتور از طرف فروشنده برای خریدار صادر می گردد. یکی از پارامترهایی که در قرارداد مطرح می گردد شیوه پرداخت و تسویه می باشد که معمولاً به روش اعتبارات اسنادی توافق می گردد.
2- خریدار با توجه به مقررات صادرات و واردات کشور اقدام به اخذ مجوز واردات و ثبت سفارش می نماید.
3- بر اساس مقررات کشور که بیمه در داخل و به ریال انجام می شود، خریدار بیمه نامه مربوطه را از یکی از شرکتهای بیمه اخذ می نماید.
4- مراحل و تشریفات تخصیص ارز را در بانک مرکزی ایران طی می نماید.
5- خریدار فرم تقاضای گشایش اعتبار بانک معینی را تکمیل و به همراه بیمه نامه و پیش فاکتور و ثبت سفارش به بانک مربوطه جهت اعتبار مراجعه می نماید.
6- خریدار نسبت به تامین ریال و در صورت تجویز نسبت به تامین پیش پرداخت و وثایق لازم در بانک اقدام می نماید.
7- بانک بر اساس درخواست خریدار و با رعایت تشریفات قانونی نسبت به گشایش اعتبار که معمولا به روش تمام تلکس صورت می پذیرد به نفع فروشنده خارجی اقدام می نماید.
8- با پذیرش اعتبار توسط فروشنده یک اعتبار اسنادی شکل گرفته است.
9- فروشنده بر اساس شرایط اعتبار و قرارداد نسبت به تهیه یا تولید کالا اقدام می نماید.
10- فروشنده نسبت به تهیه اسناد مورد لزوم که در اعتبار ذکر گردیده مانند بارنامه، سیاهه تجاری، گواهی مبدا و ... اقدام می نماید.
11- پس از حمل کالا اسناد فوق را در مهلت مقرر در اعتبار تسلیم بانک کارگزار می نماید.
12- بانک کارگزار اسناد را با شرایط اعتبار مطابقت داده و در صورت مطابقت نسبت به پرداخت اعتبار به فروشنده اقدام میکند. در اعتبارات مدت دار، در موعد معین پرداخت صورت میپذیرد.
13- بانک کارگزار اسناد را جهت بانک گشایش کننده ارسال می نماید.
14- بانک گشایش کننده اسناد را پس از تسویه حساب با خریدار از طریق ظهرنویسی جهت ترخیص کالا از گمرک در اختیار خریدار قرار می دهد.
15- خریدار مطابق قوانین گمرکی و به همراه اسناد به گمرک مراجعه و کالای خود را ترخیص می نماید.
16- پروانه سبز گمرکی صادره از سوی گمرک توسط خریدار به بانک تسلیم و تعهد ارزی تسویه می گردد.
چکیده پشت جلد: با توجه به اينکه در عمل مؤسسات بيمه در قالب شرکت هاي تجاري تأسيس و نمايندگان آن ها نيز به صورت عامليت به ارائه خدمات بيمه ميپردازند و اين گونه معاملات، از نظر قانون تجارت عمليات تجاري محسوب مي شوند، لذا در اين بروشور موضوع بيمه مسئوليت دارندگان وسائل نقليه اعم از اشخاص حقيقي و حقوقي و نیز چگونگی اخذ خسارت از شرکت های بیمه گر، به بحث گذاشته شده است.